ISO файлыг Mount хийж доторх файлуудыг харах

erkhemee@ubuntu ~$

1. http://www.debianadmin.com/images/iso/mount.sh хаягаас mount.sh,

http://www.debianadmin.com/images/iso/unmount.sh хаягаас unmount.sh файлыг татаж аван өөрийн Home фолдер дотроо хуулна.

2. Терминалаа нээн дараах тушаалыг өгнө.

sudo chmod +x /home/username/mount.sh

sudo chmod +x /home/username/unmount.sh

3. Home фолдер дахь mount.sh, unmount.sh файлуудаа дараах командаар зөөнө.

sudo mv /home/username/mount.sh ~/.gnome2/nautilus-scripts/

sudo mv /home/username/unmount.sh ~/.gnome2/nautilus-scripts/

4. ISO файлыг Mount хийж доторх файлуудыг харахдаа хулганы баруун товчийг даран Scripts->mount.sh -ийг сонгоно.

Mount хийсэн iso файл доторх файлаа та хуулж авах болон харах боломжтой.

5.                  ISO файлаа Unmount хийж салгах

хулганы баруун товчийг дарж  Scripts->unmount.sh -ийг сонгоно.

Өөрийн системийн файлаа нөөцөлж авах

1. Терминалаа нээн: sudo su – сүпер эрхээр нэвтрэх
2. cd / – эх хавтас руу нэвтрэх /windows дээр бол системтэй C:\ диск гэсэн үг/
3. tar cvpzf backup.tgz --exclude=/proc --exclude=/lost+found --exclude=/backup.tgz --exclude=/mnt --exclude=/sys /
/windows дээр бол системтэй C:\ дискэн дээрх бүх файлаа backup.zip нэртэй .zip файл болгон авч байна гэсэн үг/ тушаал өгөн систеээ нөөцөлж авч болно.

Зөөврийн Үбүнтү

Зөөврийн Үбүнтү
эндээс татаарай
http://portableubuntu.sourceforge.net/

Ubuntu дээр системд ямар хэрэглэгч холбогдсон байгааг харах

1.                  sudo users

2.                  sudo who

3.                  sudo w

Жишээ:

esa@ubuntu:~$ w

 01:13:53 up  3:14,  2 users,  load average: 0.23, 0.36, 0.33

USER     TTY      FROM              LOGIN@   IDLE   JCPU   PCPU WHAT

esa      tty7     :0               22:01    3:13m  8:33   0.46s gnome-session

esa      pts/0    :0.0             01:09    0.00s  0.32s  0.00s w

Энд:    esa нь хэрэглэгчийн нэр

            tty7 – холбогдсон терминалын нэр

           

           

Windows, Ubuntu OS хоёрыг зэрэг суулгасан үед Windows OS- ийг автоматаар эхлүүлдэг болгох

Терминалаа нээгээд:
1. sudo chmod a+w -R /boot/grub/grub.cfg /grub.cfg -д засах эрх олгож байна/
2. sudo vi /boot/grub/grub.cfg
Дээрх тушаалаар нээгдэх текст файлын

1. ### BEGIN /etc/grub.d/30_os-prober ###
2. menuentry "Windows 7 (loader) (on /dev/sda1)" {
3. insmod ntfs
4. set root='(hd0,1)'
5. search --no-floppy --fs-uuid --set 165236055235e9df
6. chainloader +1
7. }
8. ### END /etc/grub.d/30_os-prober ###

хэсгийг таслаж аван хамгийн дээд хэсэгт аваачина. Ингээд гүйцээ. Үүнээс хойш компьютер асахдаа Windows OS-р эхэлж асна.

Swap гэж юу вэ?

Linux, Unux үйлдлийн систем суулгаж байх явца swap гэсэн ухагдахуун гарч ирдэг. Энэ нь энгийн үгээр хэлбэл нэмэлт хийсвэр санах ой гэсэн үг юм. Жишээ нь миний компьютер 256 mb RAM -тай гэж бодъё тэгвэл swap -аа 1024 mb гэж тохируулахад нийтдээ би 1280 mb RAM -тай болно. Гэхдээ энэ нь би шууд 1280 mb RAM-тай компьютертай болж хурд нэмэгдсэн гэсэн үг биш харин 256 mb RAM дүүрээд ирэхэд санах үйлдлийн систем маань RAM дахь хэрэглэгдээгүй зүйлсийг олж swap руу хуулж RAM-ийг чөлөөлөөд шаардлагатай програмд санах ойг гаргаж өгдөг. Дараа нь Swap-д хуулсан зүйл хэрэг болоход санах ойг дахин чөлөөлөөл түүнийгээ буцаан оруулж ирдэг.

Ubuntu дээр Sbackup програм ашиглан өөрийн файлаа нөөцөлж /backup/ авах

erkhemee@ubuntu ~$

Sbackup програм нь файлыг нөөцөлж /архивлаж/ авахад зориулсан програм юм. Энэ програмыг хэрэглэн та офлайн үбүнтүд програм суулгах эсвэл зүгээр өөрийн хэрэгтэй файлаа нөөцөж авч болно.

1.                  Sbackup програмыг суулгах

sudo apt-get install sbackup

2.                  Өөрийн файл8 фолдероо архивлаж авах

System--->Administration--->Simple Backup Config

2.                  Арвхилаж авах төрөлөө сонгоно

Custom Backup – Хэрэглэгч өөрийн хүссэн файлаа нөөцөлж авах

Manual Backup  – Гараар нарийн тохиргоо хийн файлаа архивлаж авах

1.                  Бидний тохиолдолд Custom Backup сонгон өөрийн хэрэгтэй файлаа авхивлаж авъя.

/var

/etc

/home

/usr/local

фолдер дахь файлуудыг архивлаж авна гэж заан өгч байна. Өөрийн хэрэгтэй файл, фолдердуудаа сонгож оруулж өгсөний дараа Save товчин дээр дарж файл,  фолдердуудаа архивлаж авна.

Нөөцөлсөн файлаа үбүнтү дээрээ суулгах

1.System--->Administration--->Simple Backup Restore

Ubuntu DVD ашиглан нэмэлт програмуудыг суулгах

Ubuntu DVD ашиглан нэмэлт програмуудыг суулгах

1.  DVD-гээ DVD-Rom луугаа хийнэ

2.      Start-> System->Administration->Software Sources

3.      Ubuntu software tab -аас Installable from CD-ROM/DVD доторх чагтыг хийнэ.

4.      Start-> System->Administration->Synaptic Package Manager

5.      File-> Add downloadcd packages [CD-ROM – оо зааж өгнө]

6.      Суулгахыг хүссэн програм дээрээ хулганы заагчийг аваачин Mark for Installiotion дарж тэмдэглэнэ.

7. Эцэст нь Apply дарж програмаа суулгана.

Ubuntu linux дээр компьютерт залгагдсан USB төхөөрөмжийг харах

1. Терминалаа нээгээд дараах командыг өгнө.
sudo lsusb

Ubuntu linux дээр өөрийн HARD дискний хуваалтыг харах

1. Терминалаа нээгээд дараах командыг өгнө.
sudo fdisk -l

Ubuntu linux-д хэрэглэгч нэмэх

1.                  Accessories → Terminal

2.                  sudo adduser [User name]

3.                  Enter new UNIX password: [Шинэ хэрэглэгчийн нууц үг]

4.                  Retype new UNIX password: [Нууц үгээ дахин оруулах]

5.                  Enter the new value, or press Enter for the default

Нэмэлт мэдээлэлийг оруулна.

 

Ubuntu linux-д хэрэглэгч нэмэх

1.                  Accessories → Terminal

2.                  sudo adduser [User name]

3.                  Enter new UNIX password: [Шинэ хэрэглэгчийн нууц үг]

4.                  Retype new UNIX password: [Нууц үгээ дахин оруулах]

5.                  Enter the new value, or press Enter for the default

Нэмэлт мэдээлэлийг оруулна.

 

Ubutu -г OnLine горимд Update хийх

Accessories → Terminal
sudo apt-get update
sudo apt-get upgrade

Ubuntu-д J2SE Runtime Environment (JRE) суулгах

Accessories → Terminal
sudo apt-get install sun-j2re1.5
java -version

Flash Player (Macromedia Flash) Plugn суулгах

sudo apt-get install flashplayer-mozilla

FTP Client (gFTP)
sudo apt-get install gftp


install Multimedia Codecs
sudo apt-get install gstreamer0.8-plugins
sudo apt-get install gstreamer0.8-lame
sudo apt-get install gstreamer0.8-ffmpeg
sudo apt-get install w32codecs
sudo apt-get install libdivx4linux
sudo apt-get install lame
sudo apt-get install sox
sudo apt-get install ffmpeg
sudo apt-get install mjpegtools
sudo apt-get install vorbis-tools
gst-register-0.8

Video Editor (Kino) прорам суулгах
sudo apt-get install kino
sudo apt-get install kinoplus
sudo apt-get install kino-timfx
sudo apt-get install kino-dvtitler

Audio Editor (Audacity) програм суулгах
sudo apt-get install audacity

RAR Archiver суулгах

sudo apt-get install rar
sudo ln -fs /usr/bin/rar /usr/bin/unrar
install Extra Fonts
sudo apt-get install xfonts-intl-arabic
sudo apt-get install xfonts-intl-asian
sudo apt-get install xfonts-intl-chinese
sudo apt-get install xfonts-intl-chinese-big
sudo apt-get install xfonts-intl-european
sudo apt-get install xfonts-intl-japanese
sudo apt-get install xfonts-intl-japanese-big
sudo apt-get install xfonts-intl-phonetic
sudo apt-get install gsfonts-x11
sudo apt-get install msttcorefonts
sudo fc-cache -f -v
sudo cp /etc/fonts/local.conf /etc/fonts/local.conf_backup
sudo gedit /etc/fonts/local.conf

Терминал дээр ажиллацгаая!

Энгийн командууд

Терминалыг ажиллуулах

Accessories-> Terminal

1. man /MaNual/ - Энэ нь терминал дээр хэрэглэгддэг командуудын дэлгэрэнгүй мэдээлэл, хэрхэн хэрэглэх тухай мэдээллийг өгдөг5

Жишээ: man ls гэвэл таны орсон тухайн фолдер дотор юу /ямар файл фолдер байгааг харуулна/

2.                  cp /Copy/ - Файл хуулах команд

Жишээ нь: cp /media/Erkhemee/file.psd /home/esa/

гэвэл Erkhemee гэсэн нэртэй төхөөрөмж /Flash/-аас file.psd гэсэн нэртэй файлыг home/esa/ директорид хуулж байна.

3. cp -r - директор хуулах

Жишээ нь: cp -r /media/Erkhemee/Video  /home/esa/

гэвэл Erkhemee гэсэн нэртэй төхөөрөмж /Flash/-аас Video гэсэн нэртэй фолдерийг home/esa/ директорид хуулж байна.

Санамж: Терминал нь том, жижиг тэмдэгтийг ялгадаг тул та фолдер, файлынхаа нэрийг зөв бичнэ үү.

4.                  cd – байнга хэрэглэгддэг команд – Энэ нь директор шилжихэдз хэрэглэдэг команд.

Жишээ нь: cd /media/Erkhemee/

Erkhemee гэсэн нэртэй флаш дискенд шилжиж байна.

Дотор нь байгаа файлуудыг харахыг хүсвэл ls командыг хэрэглэж болно.

5.                  Rm – файл усгадаг команд

Жишээ нь: rm /media/Erkhemee/file.psd

флашин доторх file.psd нэртэй файлыг устгаж байна.

Rm -r    /media/Erkhemee/folder

folder гэсэн нэртэй фолдерыг устгах

6.                  mv – файлыг зөөх команд /cut->paste/

Жишээ нь: mv /media/Erkhemee/file.psd  /home/esa/

Мэдээж фолдер зөөх бол mv -r

7.                  sudo shutdown now компьютераа унтраах

sudo – root хэрэглэгч үндсэн хэрэглэгч

8.                  top – компьютерт ажиллаж байгаа процессууд /windows-n task manager -ийн process-тай адил/

9.                  ps -A – системд ажиллаж байгаа бүх процесс /програм/-ийг харуулна.

10.              Ps -aux – системд ажиллаж байгаа хэрэглэгчийн бүх процессийг харуулна.

-a бүх процесс

-u хэрэглэгчийн

-x процесс

11.              lspci -таны компьютерт залгагдсан төхөөрөмжүүдийг харуулна.

12.              apt-cache search – файл, програм хайх

 apt-cache search Music MP3

apt-cache search "Text Editor"

      13. sudo dpkg -i packagename.deb - факеж суулгах

packagename хэсэгт пакежийн нэр байна.

14.              sudo dpkg -r packagename - факеж устгах

 packagename – устгах пакежийн нэр

15.              sudo dpkg-reconfigure packagename – пакежийг сэргээх /дахин суулгах

tar xvf packagename.tar.gz – архивласан /windows-ийн .rar файл гэсэн үг/пакежийг задлах

16.              tar cvfz packagename.tar.gz folder – файлыг архивлах /windows-ийн rar-лахтай адил/

17.               sudo eject /media/Erkhemee/ - Терминалаас флаш дискийг салгах

Erkhemee гэсэн нэртэй флаш дискийг салгаж байна6